Hướng dẫn hạch toán Tài khoản 153 theo thông tư 133

Tài khoản 153 theo Thông tư 133 đóng vai trò cốt lõi trong việc quản lý và hạch toán công cụ, dụng cụ (CCDC) tại các doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME). Hiểu rõ và áp dụng đúng tài khoản này không chỉ giúp doanh nghiệp tuân thủ quy định kế toán mà còn nâng cao hiệu quả kiểm soát tài sản. Bài viết này sẽ cung cấp hướng dẫn chi tiết, từ tổng quan đến các nghiệp vụ hạch toán cụ thể, giúp kế toán viên, đặc biệt là người mới bắt đầu, nắm vững kiến thức và tự tin áp dụng vào thực tế công việc.

1. Tổng quan về tài khoản 153 theo Thông tư 133

Khái niệm và vai trò

Tài khoản 153 – Công cụ, dụng cụ, dùng để phản ánh trị giá hiện có và tình hình biến động tăng, giảm của các loại công cụ, dụng cụ, bao bì luân chuyển, đồ dùng cho thuê thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp. Tài khoản này giúp doanh nghiệp quản lý hiệu quả các tài sản lưu động có giá trị nhỏ hoặc thời gian sử dụng ngắn, thường dưới một năm.

Các tài khoản cấp 2 thuộc TK 153

Để theo dõi chi tiết, Tài khoản 153 có thể mở các tài khoản cấp 2 tùy theo nhu cầu quản lý của doanh nghiệp:

+ Tài khoản 1531 – Công cụ, dụng cụ: Phản ánh giá trị CCDC thông thường.

+ Tài khoản 1532 – Bao bì luân chuyển: Dùng cho các loại bao bì sử dụng nhiều lần.

+ Tài khoản 1533 – Đồ dùng cho thuê: Phản ánh giá trị đồ dùng mà doanh nghiệp cho thuê.

Việc phân loại giúp kế toán viên quản lý chặt chẽ từng nhóm tài sản.

Nguyên tắc kế toán áp dụng

Theo Thông tư 133/2016/TT-BTC, CCDC được ghi nhận theo giá gốc. Giá gốc bao gồm giá mua, chi phí vận chuyển, lắp đặt và các chi phí liên quan khác để đưa CCDC vào trạng thái sẵn sàng sử dụng. Giá trị CCDC sẽ được phân bổ dần vào chi phí sản xuất, kinh doanh trong nhiều kỳ kế toán, không quá 24 tháng, hoặc tính một lần vào chi phí nếu giá trị nhỏ.

Tìm hiểu thêm: Tài khoản 153 theo thông tư 200

2. Chi tiết hạch toán tài khoản 153 theo Thông tư 133

Ghi nhận nhập kho công cụ, dụng cụ

Khi CCDC nhập kho, kế toán cần phản ánh kịp thời để đảm bảo chính xác giá trị tài sản. Các nghiệp vụ nhập kho phổ biến:

+ Mua ngoài:

Nợ TK 153 (Giá mua chưa thuế)

Nợ TK 133 (VAT được khấu trừ)

Có TK 111, 112, 331 (Tổng thanh toán)

+ Tự chế tạo:

Nợ TK 153 (Giá thành sản xuất)

Có TK 154 (Chi phí sản xuất dở dang)

Nghiệp vụ ghi nhận xuất kho sử dụng, cho thuê, thanh lý

CCDC xuất kho sẽ được phân bổ vào chi phí. Có hai phương pháp phân bổ chính:

+ Phân bổ 1 lần (giá trị nhỏ):

Nợ TK 642, 627, 242 (Toàn bộ giá trị)

Có TK 153

+ Phân bổ 2 lần (giá trị lớn, thời gian sử dụng dài):

Khi xuất dùng: Nợ TK 242 (Giá trị CCDC); Có TK 153 (50% giá trị).

Khi CCDC hết thời gian sử dụng/thanh lý: Nợ TK 642, 627 (50% giá trị còn lại); Có TK 242.

Nghiệp vụ cho thuê, thanh lý cũng tương tự tùy theo quy định cụ thể và giá trị còn lại.

3. Ảnh hưởng và quản lý tài khoản 153 trong doanh nghiệp SME

Vai trò trong báo cáo tài chính và kiểm soát tài sản

Tài khoản 153 phản ánh giá trị CCDC thuộc tài sản lưu động, ảnh hưởng trực tiếp đến chỉ tiêu “Hàng tồn kho” trên Bảng cân đối kế toán. Việc quản lý chặt chẽ TK 153 giúp doanh nghiệp kiểm soát tốt luân chuyển tài sản, tránh thất thoát, đồng thời đảm bảo thông tin trên báo cáo tài chính chính xác, minh bạch, phục vụ cho các quyết định kinh doanh.

Các sai sót phổ biến và cách khắc phục

Một số sai sót thường gặp:

– Ghi nhận nhầm thành tài sản cố định: CCDC có giá trị lớn nhưng dưới ngưỡng TSCĐ hoặc thời gian sử dụng ngắn vẫn phải hạch toán vào TK 153. Khắc phục bằng cách đối chiếu với quy định về TSCĐ và CCDC của Thông tư 133.

– Không theo dõi chi tiết: Dẫn đến khó khăn trong kiểm kê, xác định trách nhiệm. Khắc phục bằng cách mở sổ chi tiết theo từng loại CCDC, đối tượng sử dụng.

Kinh nghiệm quản lý hiệu quả cho SME

Để quản lý CCDC hiệu quả, SME nên:

+ Xây dựng quy trình nhập xuất kho rõ ràng.

+ Thực hiện kiểm kê định kỳ để đối chiếu số liệu sổ sách và thực tế.

+ Sử dụng phần mềm kế toán để tự động hóa việc theo dõi và phân bổ, giảm thiểu sai sót.

4. FAQ – Giải đáp thắc mắc về tài khoản 153 theo Thông tư 133

Tài khoản 153 phản ánh những gì trong doanh nghiệp?

TK 153 phản ánh giá trị hiện có và tình hình tăng, giảm của các loại công cụ, dụng cụ, bao bì luân chuyển, đồ dùng cho thuê mà doanh nghiệp đang sở hữu.

Khi nào cần mở các tài khoản cấp 2 của tài khoản 153?

Doanh nghiệp nên mở tài khoản cấp 2 (1531, 1532, 1533) khi cần quản lý chi tiết từng loại CCDC riêng biệt, đặc biệt nếu doanh nghiệp có số lượng lớn hoặc đa dạng về chủng loại CCDC.

Cách xử lý khi công cụ, dụng cụ có giá trị lớn hoặc đặc biệt?

CCDC có giá trị lớn thường được phân bổ 2 lần vào chi phí. Kế toán cần lập bảng phân bổ chi tiết cho từng tháng, đảm bảo theo dõi chặt chẽ thời gian và giá trị đã phân bổ.

Làm thế nào để theo dõi công cụ, dụng cụ trên phần mềm kế toán?

Hầu hết các phần mềm kế toán hiện nay đều có module quản lý CCDC riêng. Kế toán nhập thông tin CCDC khi nhập kho, phần mềm sẽ tự động tính toán và hạch toán phân bổ chi phí định kỳ, giúp tiết kiệm thời gian và tăng độ chính xác.

Nắm vững cách hạch toán tài khoản 153 theo Thông tư 133 là yếu tố then chốt giúp các doanh nghiệp SME duy trì sổ sách kế toán minh bạch và tuân thủ pháp luật. Việc áp dụng đúng các nguyên tắc và nghiệp vụ không chỉ cải thiện quản lý tài sản mà còn hỗ trợ việc lập báo cáo tài chính chính xác. Hãy thường xuyên rà soát quy trình và cập nhật kiến thức để đảm bảo công tác kế toán luôn đạt hiệu quả cao nhất, góp phần vào sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.

Bài viết cùng chủ đề