Tài khoản 811 có được tính vào chi phí không? Theo Thông tư 200/2014/TT-BTC

Trong công tác kế toán doanh nghiệp, tài khoản 811 – Chi phí khác thường gây nhiều thắc mắc: Liệu các khoản chi phí hạch toán vào 811 có được tính là chi phí hợp lệ khi xác định thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN)? Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết theo Điều 94 Thông tư 200/2014/TT-BTC để giúp bạn hiểu rõ bản chất, nguyên tắc kế toán và tính hợp lệ của các khoản chi phí này.

Tài khoản 811 – Chi phí khác là gì?

Tài khoản 811 – Chi phí khác

Tài khoản 811 dùng để phản ánh các khoản chi phí phát sinh không thường xuyên, không liên quan trực tiếp đến hoạt động sản xuất kinh doanh chính của doanh nghiệp.

Các khoản chi phí khác có thể bao gồm:

+ Chi phí thanh lý, nhượng bán tài sản cố định (gồm cả chi phí đấu thầu hoạt động thanh lý). Số tiền thu từ bán hồ sơ thầu hoạt động thanh lý, nhượng bán tài sản cố định được ghi giảm chi phí thanh lý, nhượng bán tài sản cố định.

+ Chênh lệch giữa giá trị hợp lý tài sản được chia từ BCC nhỏ hơn chi phí đầu tư xây dựng tài sản đồng kiểm soát;

+ Giá trị còn lại của tài sản cố định bị phá dỡ, nhượng bán.

+ Chênh lệch lỗ khi đánh giá lại tài sản góp vốn, tài sản đầu tư.

+ Khoản tiền phạt vi phạm hợp đồng kinh tế, phạt hành chính.

+ Các khoản chi phí bất thường khác phát sinh.

📌 Lưu ý quan trọng:
Một số khoản chi phí được ghi nhận vào Tài khoản 811 nhưng không được tính là chi phí hợp lệ khi xác định thuế TNDN theo Luật Thuế. Trong trường hợp này, kế toán vẫn hạch toán vào sổ sách, nhưng khi quyết toán thuế phải loại trừ.

Tham khảo thêm: Tài khoản 632

Kết cấu và nguyên tắc kế toán của Tài khoản 811- Chi phí khác

Theo Thông tư 200, Tài khoản 811 có kết cấu như sau:

+ Bên Nợ: Ghi nhận chi phí khác phát sinh trong kỳ.

+ Bên Có: Kết chuyển toàn bộ chi phí khác vào TK 911 – Xác định kết quả kinh doanh.

+ Tài khoản 811 không có số dư cuối kỳ.

Điều này có nghĩa là toàn bộ chi phí hạch toán vào TK 811 sẽ được tập hợp và cuối kỳ ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả kinh doanh.

Các nghiệp vụ kế toán thường gặp với Tài khoản 811

Tài khoản 811

Một số trường hợp phổ biến khi sử dụng TK 811:

3.1 Thanh lý, nhượng bán tài sản cố định

+ Ghi giảm TSCĐ dùng vào SXKD đã nhượng bán, thanh lý, ghi:

Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ 

Nợ TK 811 – Chi phí khác (giá trị còn lại) 

Có TK 211/213 – Nguyên giá TSCĐ

+ Chi phí phát sinh khi thanh lý:

Nợ TK 811 – Chi phí khác 

Nợ TK 1331 – Thuế GTGT được khấu trừ (nếu có) 

Có TK 111, 112, 141…

+ Số tiền nhận được từ thanh lý, nhượng bán:

Nợ TK: 111 / 112 / 131 – Tổng cộng số tiền thanh toán;

Có TK: 711 – Số tiền nhận được từ thanh lý, nhượng bán (chưa bao gồm VAT);

Có TK: 3331 – Số thuế GTGT phải nộp từ thanh lý, nhượng bán (nếu có).

3.2 Phá dỡ tài sản cố định

Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ 

Nợ TK 811 – Chi phí khác (giá trị còn lại) 

Có TK 211/213 – Nguyên giá TSCĐ

3.3 Các khoản phạt do vi phạm hợp đồng kinh tế

Nợ TK 811 – Chi phí khác 

Có TK 111, 112, 3339, 338

3.4 Kết chuyển cuối kỳ

Nợ TK 911 – Xác định kết quả kinh doanh 

Có TK 811 – Chi phí khác

Tài khoản 811 có được tính vào chi phí hợp lệ khi tính thuế TNDN không?

Đây là thắc mắc lớn nhất của nhiều kế toán. Theo Luật Thuế TNDN và hướng dẫn tại Thông tư 96/2015/TT-BTC:

+ Khoản chi phí khác hạch toán vào Tài khoản 811 nhưng có đủ hóa đơn, chứng từ hợp pháp và phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh → Được tính vào chi phí hợp lệ khi tính thuế TNDN.

+ Khoản chi phí thuộc diện không được trừ theo quy định của Luật Thuế (ví dụ: tiền phạt hành chính, chi phí không có chứng từ hợp pháp, chi vượt mức quy định…) → Vẫn hạch toán vào 811 nhưng không được trừ khi tính thuế TNDN. Khi quyết toán, kế toán phải điều chỉnh tăng thu nhập chịu thuế.

📌 Ví dụ minh họa:

+ Doanh nghiệp bị phạt do nộp chậm báo cáo → Ghi Nợ 811, nhưng khi quyết toán thuế, loại khỏi chi phí hợp lệ.

+ Chi phí thanh lý máy móc cũ có hóa đơn, chứng từ đầy đủ → Ghi Nợ 811 và được tính là chi phí hợp lệ.

Câu hỏi thường gặp về Tài khoản 811 – Chi phí khác

1. Tài khoản 811 có tính vào chi phí hợp lệ không?

+ Có: Nếu khoản chi phí khác hạch toán vào Tài khoản 811 có đầy đủ hóa đơn, chứng từ hợp pháp và phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh thì được tính vào chi phí hợp lệ khi xác định thuế TNDN.

+ Không: Nếu khoản chi phí thuộc diện không được trừ theo Luật Thuế (như tiền phạt hành chính, chi phí không có chứng từ, chi vượt mức quy định…) thì không được tính vào chi phí hợp lệ.

2. Tài khoản 811 thuộc loại tài khoản nào?

+ Tài khoản 811 là tài khoản chi phí, thuộc nhóm tài khoản phản ánh chi phí khác ngoài hoạt động SXKD chính. Cuối kỳ, toàn bộ số phát sinh được kết chuyển sang TK 911 – Xác định kết quả kinh doanh.

3. Tài khoản 811 có số dư cuối kỳ không?

+ Không. TK 811 không có số dư cuối kỳ, vì toàn bộ chi phí đã được kết chuyển sang TK 911.

4. Ví dụ nào được hạch toán vào Tài khoản 811?

+ Chi phí thanh lý, nhượng bán tài sản cố định.

+ Giá trị còn lại của TSCĐ khi bị phá dỡ.

+ Lỗ do chênh lệch đánh giá lại tài sản góp vốn.

+ Khoản tiền phạt vi phạm hợp đồng kinh tế.

5. Phạt vi phạm hành chính hạch toán vào đâu?

+ Tất cả khoản phạt vi phạm hành chính, phạt hợp đồng kinh tế… đều hạch toán vào Nợ TK 811 – Chi phí khác. Tuy nhiên, đây là chi phí không hợp lệ khi tính thuế TNDN nên phải loại ra khi quyết toán.

6. Khi nào chi phí hạch toán vào TK 811 được tính vào chi phí được trừ?

+ Khi có đầy đủ hóa đơn, chứng từ hợp pháp.

+ Khi khoản chi đó liên quan trực tiếp đến hoạt động sản xuất kinh doanh.

+ Khi không nằm trong danh mục chi phí không được trừ theo Thông tư 96/2015/TT-BTC.

Kết luận

Tóm lại, Tài khoản 811 là tài khoản dùng để phản ánh chi phí khác phát sinh trong kỳ. Tuy nhiên:

+ Không phải tất cả chi phí hạch toán vào 811 đều được tính là chi phí hợp lệ khi xác định thuế TNDN.

+ Doanh nghiệp cần phân loại rõ ràng:

• • Chi phí hợp lệ: Có chứng từ hợp pháp, phục vụ SXKD.
  • Chi phí không hợp lệ: Thuộc diện loại trừ theo Luật Thuế.

Việc hiểu đúng bản chất của Tài khoản 811 và áp dụng chuẩn mực hạch toán sẽ giúp doanh nghiệp minh bạch tài chính, tuân thủ pháp luật và hạn chế rủi ro khi thanh kiểm tra thuế.

✅ Lời khuyên cho kế toán

• Luôn lưu giữ đầy đủ hóa đơn, chứng từ để chứng minh chi phí hợp lệ.
• Định kỳ rà soát các khoản chi phí vào Tài khoản 811 để kịp thời điều chỉnh khi quyết toán thuế.
• Tham khảo thêm Thông tư 200/2014/TT-BTC và Thông tư 96/2015/TT-BTC để đảm bảo hạch toán và quyết toán đúng quy định.

Bài viết cùng chủ đề