Tài khoản 811 theo Thông tư 133: Hướng dẫn hạch toán chi tiết chi phí khác

Tài khoản 811 theo Thông tư 133 – Hướng dẫn chi tiết cho kế toán doanh nghiệp

Trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh, bên cạnh các khoản chi phí phát sinh thông thường như chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp, chi phí tài chính,… doanh nghiệp còn phải đối mặt với những khoản chi phí không thường xuyên, mang tính chất bất ngờ. Những khoản chi phí này được phản ánh vào tài khoản 811 – Chi phí khác theo quy định tại Thông tư 133/2016/TT-BTC.

Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ: nguyên tắc kế toán, kết cấu, nội dung phản ánh và các lưu ý quan trọng khi hạch toán tài khoản 811, đảm bảo tuân thủ pháp luật và tối ưu hiệu quả quản trị.

1. Nguyên tắc kế toán đối với tài khoản 811 (Chi phí khác)

Theo khoản 1 Điều 66 Thông tư 133/2016/TT-BTC, tài khoản 811 được sử dụng để phản ánh các khoản chi phí phát sinh từ những sự kiện, nghiệp vụ riêng biệt, không lặp lại thường xuyên trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

Cụ thể, chi phí khác có thể bao gồm:

+ Chi phí thanh lý, nhượng bán tài sản cố định (bao gồm cả chi phí đấu thầu). Trường hợp doanh nghiệp thu được tiền từ bán hồ sơ thầu thì khoản này được ghi giảm chi phí thanh lý.

+ Chênh lệch lỗ giữa giá trị hợp lý của tài sản được chia từ hợp đồng hợp tác kinh doanh nhỏ hơn chi phí đầu tư xây dựng tài sản đồng kiểm soát.

+ Giá trị còn lại của tài sản cố định bị phá dỡ, thanh lý, nhượng bán.

+ Khoản lỗ do đánh giá lại hàng tồn kho, tài sản cố định, vật tư khi góp vốn liên doanh, liên kết.

+ Tiền phạt vi phạm hợp đồng kinh tế, phạt hành chính và các khoản phạt khác.

+ Các chi phí khác không thuộc nhóm chi phí sản xuất, bán hàng, quản lý hay tài chính.

👉 Điểm đáng lưu ý: Các khoản chi phí hạch toán vào TK 811 có thể không phải lúc nào cũng được coi là chi phí được trừ khi tính thuế TNDN. Nếu chi phí có đủ hóa đơn chứng từ hợp pháp nhưng thuộc danh mục chi phí không được trừ theo Luật Thuế TNDN, kế toán vẫn ghi nhận vào sổ kế toán, sau đó điều chỉnh loại trừ khi quyết toán thuế.

Tham khảo thêm: Tài khoản 811 theo thông tư 200

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 811

Căn cứ khoản 2 Điều 66 Thông tư 133/2016/TT-BTC, tài khoản 811 có kết cấu như sau:

Bên Nợ

Phản ánh toàn bộ các khoản chi phí khác phát sinh trong kỳ, bao gồm: chi phí thanh lý TSCĐ, chi phí xử lý tài sản, tiền phạt, khoản lỗ do đánh giá lại tài sản, và các chi phí bất thường khác.

Bên Có

Cuối kỳ, kế toán kết chuyển toàn bộ chi phí khác đã phát sinh trong kỳ sang TK 911 – Xác định kết quả kinh doanh để tính toán lãi, lỗ.

Số dư cuối kỳ

Tài khoản 811 không có số dư cuối kỳ. Toàn bộ chi phí được kết chuyển hết sang TK 911, phản ánh trung thực kết quả kinh doanh trong kỳ của doanh nghiệp.

3. Cách hạch toán tài khoản 811 trong thực tế

Một số bút toán điển hình khi sử dụng TK 811:

+ Khi phát sinh chi phí thanh lý, nhượng bán TSCĐ:

Nợ TK 811 – Chi phí khác 

   Có TK 111, 112, 331…

+ Khi xác định giá trị còn lại của TSCĐ bị thanh lý, nhượng bán:

Nợ TK 811 – Chi phí khác 

   Có TK 211 – Tài sản cố định hữu hình 

   Có TK 214 – Hao mòn TSCĐ (nếu có)

+ Khi bị phạt vi phạm hợp đồng kinh tế:

Nợ TK 811 – Chi phí khác 

   Có TK 111, 112, 331…

+ Cuối kỳ, kết chuyển chi phí khác:

Nợ TK 911 – Xác định kết quả kinh doanh 

   Có TK 811 – Chi phí khác

4. Lưu ý quan trọng khi xử lý TK 811 và thuế TNDN

Để tránh rủi ro thuế và phản ánh đúng bản chất chi phí, kế toán cần lưu ý:

+ Phân biệt chi phí kế toán và chi phí thuế: Không phải chi phí hạch toán vào TK 811 đều được tính khi xác định thuế TNDN.

+ Hồ sơ chứng từ đầy đủ: Luôn lưu giữ hợp đồng, biên bản thanh lý, biên bản vi phạm, quyết định xử phạt của cơ quan chức năng để hợp thức hóa khoản chi phí.

+ Điều chỉnh khi quyết toán thuế: Khi lập tờ khai quyết toán thuế TNDN, loại trừ các khoản chi phí không hợp lý, đảm bảo tuân thủ Luật Thuế TNDN.

+ Quản trị nội bộ: Do TK 811 thường liên quan đến khoản chi phí bất thường, phát sinh ngoài dự kiến, kế toán trưởng cần báo cáo chi tiết cho ban lãnh đạo để có phương án kiểm soát và hạn chế.

5. Các câu hỏi thường gặp về tài khoản 811 (Chi phí khác)

❓ 1. Tài khoản 811 có số dư cuối kỳ không?

➡️ Không. Theo quy định, cuối kỳ kế toán toàn bộ chi phí khác phát sinh trong kỳ được kết chuyển hết sang TK 911 – “Xác định kết quả kinh doanh”. Vì vậy, TK 811 luôn không có số dư cuối kỳ.

❓ 2. Chi phí hạch toán vào tài khoản 811 có được tính là chi phí hợp lý khi xác định thuế TNDN không?

➡️ Không phải tất cả chi phí 811 đều được tính. Một số khoản chi phí khác tuy được ghi nhận vào sổ kế toán (ví dụ: phạt vi phạm hợp đồng, tài sản bị mất mát, tổn thất không được bảo hiểm bồi thường) nhưng theo Luật Thuế TNDN lại không được coi là chi phí được trừ. Khi quyết toán thuế, kế toán cần loại ra để tránh rủi ro bị loại chi phí.

❓ 3. Tài khoản 811 thường xuất hiện trong những trường hợp nào?

➡️ Tài khoản này phát sinh chủ yếu khi doanh nghiệp:

Thanh lý, nhượng bán tài sản cố định;

Chịu phạt vi phạm hợp đồng, phạt hành chính;

Ghi nhận giá trị còn lại của tài sản bị phá dỡ, mất mát;

Ghi nhận lỗ khi đánh giá lại tài sản góp vốn, đầu tư;

Các khoản chi phí khác mang tính bất thường.

❓ 4. Khi thanh lý tài sản cố định, phần chi phí phát sinh (vận chuyển, tháo dỡ, đấu thầu thanh lý) hạch toán như thế nào?

➡️ Tất cả các chi phí này được hạch toán vào TK 811. Nếu có khoản thu từ bán hồ sơ thầu thì được ghi giảm chi phí thanh lý.

❓ 5. Làm thế nào để kế toán xử lý chi phí 811 vừa đúng luật kế toán, vừa tối ưu thuế TNDN?

➡️ Doanh nghiệp cần:

Lập đầy đủ hồ sơ, chứng từ chứng minh chi phí phát sinh;

Phân loại chi phí nào được trừ và chi phí nào không được trừ theo Luật Thuế TNDN;

Khi lập tờ khai quyết toán thuế TNDN, điều chỉnh loại trừ khoản chi phí không hợp lý để tránh bị truy thu thuế.

6. Kết luận

Tài khoản 811 – Chi phí khác đóng vai trò quan trọng trong việc phản ánh các khoản chi phí bất thường của doanh nghiệp. Việc nắm vững nguyên tắc kế toán, kết cấu tài khoản, phương pháp hạch toán và quy định thuế liên quan sẽ giúp kế toán xử lý chính xác, hạn chế rủi ro, đồng thời đảm bảo báo cáo tài chính minh bạch, đúng pháp luật.

👉 Để cập nhật đầy đủ và chi tiết hơn, kế toán nên thường xuyên theo dõi Thông tư 133/2016/TT-BTC, Luật Kế toán 2015 và các văn bản hướng dẫn thuế mới nhất.

Bài viết cùng chủ đề