Trên cùng 1 hóa đơn có được ghi hai mặt hàng không cùng thuế suất

Trên cùng 1 hóa đơn có được ghi hai mặt hàng không cùng thuế suất là câu hỏi mà rất nhiều kế toán, đặc biệt trong lĩnh vực thương mại và dịch vụ, thường gặp phải. Thực tế, không ít doanh nghiệp cùng lúc bán hàng hóa, dịch vụ có mức thuế GTGT khác nhau, dẫn đến lúng túng trong việc lập hóa đơn. Bài viết này sẽ phân tích quy định pháp luật mới nhất, hướng dẫn cách ghi hóa đơn nhiều thuế suất chuẩn xác, kèm ví dụ thực tế để kế toán dễ áp dụng và tránh rủi ro khi quyết toán thuế.

1. Cơ sở pháp lý về việc ghi nhiều thuế suất trên cùng hóa đơn

Trên cùng 1 hóa đơn có được ghi hai mặt hàng không cùng thuế suất là nội dung đã được nhiều văn bản pháp luật quy định rõ. Cụ thể:

+ Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14: Yêu cầu hóa đơn, chứng từ phải phản ánh trung thực, chính xác nghiệp vụ kinh tế phát sinh.

+ Nghị định 123/2020/NĐ-CP: Cho phép lập hóa đơn điện tử cho nhiều loại hàng hóa, dịch vụ khác nhau trên cùng một chứng từ.

+ Thông tư 78/2021/TT-BTC: Hướng dẫn chi tiết việc áp dụng hóa đơn điện tử, trong đó có quy định về việc ghi nhiều dòng hàng hóa trên một hóa đơn.

+ Thông tư 219/2013/TT-BTC (cùng các Thông tư sửa đổi, bổ sung): Xác định mức thuế suất GTGT 0%, 5%, 10% và hướng dẫn cách lập hóa đơn khi bán nhiều mặt hàng thuộc các thuế suất khác nhau.

✅ Tóm lại, pháp luật không cấm việc lập hóa đơn có nhiều mức thuế suất, miễn là kế toán ghi tách biệt từng dòng hàng hóa, nêu rõ thuế suất tương ứng và tính toán chính xác tổng tiền hàng, tiền thuế GTGT.

2. Khái niệm hóa đơn và nguyên tắc lập hóa đơn

2.1. Khái niệm hóa đơn

Hóa đơn là chứng từ kế toán do người bán lập, dùng để ghi nhận thông tin bán hàng hóa hoặc cung ứng dịch vụ theo quy định pháp luật. Trong đó:

+ Hóa đơn GTGT: Sử dụng cho cơ sở kinh doanh kê khai thuế theo phương pháp khấu trừ.

+ Hóa đơn bán hàng: Sử dụng cho doanh nghiệp, hộ kinh doanh kê khai thuế theo phương pháp trực tiếp.

+ Các loại chứng từ khác: tem, vé, thẻ, phiếu thu tiền cước vận tải, phiếu xuất kho kiêm vận chuyển nội bộ…

2.2. Nguyên tắc lập hóa đơn GTGT

Theo Điều 10, Nghị định 123/2020/NĐ-CP, khi lập hóa đơn GTGT, kế toán cần đảm bảo:

+ Ghi đúng tên, mã số thuế, địa chỉ của người bán và người mua.

+ Ghi đầy đủ tên hàng hóa, dịch vụ, đơn vị tính, số lượng, đơn giá, thành tiền.

+ Ghi rõ mức thuế suất áp dụng cho từng loại hàng hóa, dịch vụ.

+ Không được tẩy xóa, sửa chữa; chữ viết liên tục, rõ ràng, không để trống dòng.

+ Hóa đơn lập xong phải ký điện tử (đối với hóa đơn điện tử) hoặc ký trực tiếp (đối với hóa đơn giấy).

Tham khảo thêm: Cách viết hóa đơn tour du lịch trong nước

3. Phân tích: Trên cùng 1 hóa đơn có được ghi hai mặt hàng không cùng thuế suất?

3.1. Trường hợp được phép

Theo Khoản 2.6, Phụ lục 4 – Thông tư 39/2014/TT-BTC (vẫn còn giá trị tham khảo về cách lập hóa đơn):

+ Doanh nghiệp được phép ghi nhiều mức thuế suất trên cùng 1 hóa đơn.

+ Các mặt hàng phải được ghi thành nhiều dòng riêng biệt.

+ Tại mỗi dòng, kế toán phải ghi rõ mức thuế suất GTGT tương ứng (0%, 5%, 10% hoặc không chịu thuế).

+ Cuối hóa đơn, cộng tổng số tiền hàng, tổng thuế theo từng mức, sau đó tính tổng cộng thanh toán.

3.2. Trường hợp nên tách hóa đơn riêng

Mặc dù pháp luật không bắt buộc, nhưng trên thực tế một số doanh nghiệp nên tách hóa đơn theo từng nhóm thuế suất để tránh nhầm lẫn khi kê khai. Ví dụ:

+ Xuất hóa đơn riêng cho nhóm hàng hóa áp dụng thuế suất 5%.

+ Xuất hóa đơn riêng cho nhóm hàng hóa áp dụng thuế suất 10%.

👉 Cách làm này giúp kế toán dễ hạch toán, thuận lợi khi đối chiếu chứng từ và hạn chế rủi ro khi cơ quan thuế thanh tra, kiểm tra.

4. Cách ghi hóa đơn có nhiều mặt hàng, nhiều thuế suất

4.1. Trường hợp số dòng ít (ghi trực tiếp trên hóa đơn)

Ví dụ: Công ty A bán cho khách hàng B:

+ 100 cuốn sách giáo khoa (thuế suất 5%).

+ 50 chiếc balo học sinh (thuế suất 10%).

➡ Trên hóa đơn, kế toán ghi thành 2 dòng riêng biệt:

+ Dòng 1: Tên hàng: “Sách giáo khoa”, số lượng: 100, đơn giá: X, thuế suất: 5%.

+ Dòng 2: Tên hàng: “Balo học sinh”, số lượng: 50, đơn giá: Y, thuế suất: 10%.

Cuối hóa đơn, hệ thống sẽ tự động cộng tiền hàng, tính thuế từng dòng và ghi tổng cộng.

4.2. Trường hợp nhiều dòng hàng hóa

Nếu số lượng mặt hàng vượt quá số dòng trên hóa đơn, doanh nghiệp có thể xử lý theo hai cách:

+ Cách 1: Lập nhiều số hóa đơn liên tiếp, ghi chú “tiếp số sau” và “tiếp số trước”.=

+ Cách 2: Sử dụng bảng kê chi tiết hàng hóa, kèm theo hóa đơn chính. Trên hóa đơn chỉ ghi dòng “kèm theo bảng kê số…, ngày…, tháng…, năm…” và ghi tổng tiền theo từng mức thuế suất.

4.3. Lưu ý khi ghi hóa đơn có nhiều thuế suất

+ Tuyệt đối không cộng chung tiền hàng và áp 1 thuế suất cho nhiều mặt hàng khác nhau.

+ Đảm bảo từng mức thuế suất được thể hiện rõ ràng, minh bạch.

+ Trường hợp hóa đơn điện tử, phần mềm kế toán thường hỗ trợ hiển thị cột “thuế suất” cho từng dòng.

5. Ví dụ minh họa thực tế

5.1. Doanh nghiệp du lịch

Công ty du lịch xuất hóa đơn cho khách hàng:

+ Dịch vụ hướng dẫn viên (thuế suất 10%).

+ Vé tham quan di tích (không chịu thuế GTGT theo quy định).

➡ Trên hóa đơn: ghi 2 dòng, mỗi dịch vụ 1 dòng, thuế suất thể hiện rõ.

5.2. Siêu thị bán lẻ

Một khách hàng mua:

+ Rau củ quả (không chịu thuế GTGT).

+ Hàng gia dụng (10%).

+ Sách thiếu nhi (5%).

➡ Siêu thị lập hóa đơn điện tử, mỗi mặt hàng 1 dòng, hệ thống tự động cộng tiền và tính thuế.

5.3. Công ty xây dựng

Doanh nghiệp ký hợp đồng thi công, bao gồm:

+ Vật liệu xây dựng (10%).

+ Dịch vụ nhân công (10%).

+ Dịch vụ thiết kế (10%).

+ Một số hạng mục được miễn thuế (theo quy định đặc thù).

➡ Trường hợp này có thể gộp trong 1 hóa đơn, miễn là ghi rõ thuế suất cho từng hạng mục.7. Những sai sót thường gặp và cách khắc phục

+ Sai sót 1: Gộp chung nhiều mặt hàng khác thuế suất thành 1 dòng, áp thuế suất cao nhất → dễ bị cơ quan thuế xử phạt.

+ Sai sót 2: Không tách rõ tiền thuế theo từng mức, dẫn đến nhầm lẫn khi kê khai thuế GTGT.

+ Sai sót 3: Viết hóa đơn không trùng khớp với hợp đồng kinh tế, biên bản giao hàng → rủi ro bị loại chi phí.

📌 Cách khắc phục:

+ Sử dụng phần mềm hóa đơn điện tử để tự động phân loại thuế suất.

+ Đào tạo kế toán lập hóa đơn đúng chuẩn.

+ Kiểm tra lại trước khi ký phát hành hóa đơn.

6. Hướng dẫn viết hóa đơn GTGT chuẩn xác (Checklist cho kế toán)

1. Xác định đúng ngày lập hóa đơn

Ngày ghi trên hóa đơn là căn cứ pháp lý quan trọng. Nếu đặt câu hỏi “Trên cùng 1 hóa đơn có được ghi hai mặt hàng không cùng thuế suất”, thì trước hết kế toán vẫn phải đảm bảo ngày lập chính xác, khớp với thời điểm phát sinh giao dịch.

2. Ghi đầy đủ thông tin người mua – người bán

Tên, địa chỉ, mã số thuế phải chính xác tuyệt đối. Khi lập chứng từ, dù trên cùng 1 hóa đơn có được ghi hai mặt hàng không cùng thuế suất, nhưng thông tin người mua – bán thì luôn chỉ có một và phải thống nhất.

3. Liệt kê chi tiết hàng hóa, dịch vụ

Mỗi mặt hàng cần ghi riêng một dòng. Nếu kế toán còn băn khoăn “Trên cùng 1 hóa đơn có được ghi hai mặt hàng không cùng thuế suất”, thì câu trả lời là có, với điều kiện các mặt hàng được tách riêng từng dòng rõ ràng.

4. Ghi rõ thuế suất GTGT cho từng mặt hàng

Với hàng hóa 5%, 10% hoặc không chịu thuế, phải thể hiện thuế suất chính xác ở từng dòng. Đây cũng là bằng chứng pháp lý khi cơ quan thuế kiểm tra, đặc biệt trong tình huống trên cùng 1 hóa đơn có được ghi hai mặt hàng không cùng thuế suất.

5. Tính đúng số tiền thuế GTGT

Sau khi áp thuế suất cho từng mặt hàng, kế toán cần cộng tổng chính xác. Việc tính toán sai dễ dẫn đến nhầm lẫn, nhất là khi trên cùng 1 hóa đơn có được ghi hai mặt hàng không cùng thuế suất.

6. Cộng tổng số tiền thanh toán

Tổng cộng = tiền hàng + tiền thuế. Nếu có nhiều mức thuế khác nhau, cần cộng riêng từng nhóm trước khi ra tổng. Điều này giải quyết được vướng mắc phổ biến là “trên cùng 1 hóa đơn có được ghi hai mặt hàng không cùng thuế suất” thì phải tính thế nào.

7. Ký số hoặc ký tay theo đúng quy định

• Hóa đơn điện tử: bắt buộc chữ ký số.

• Hóa đơn giấy: phải có chữ ký trực tiếp.
  Ký đầy đủ giúp hóa đơn hợp pháp, dù trên cùng 1 hóa đơn có được ghi hai mặt hàng không cùng thuế suất hay chỉ một mức thuế.

8. Lưu trữ hóa đơn cùng chứng từ liên quan

Hóa đơn cần lưu cùng hợp đồng, phiếu xuất kho, biên bản bàn giao. Đây là cơ sở chứng minh tính hợp lệ, đặc biệt trong trường hợp trên cùng 1 hóa đơn có được ghi hai mặt hàng không cùng thuế suất.

7. Câu hỏi thường gặp (FAQ)

7.1. Có bắt buộc phải tách hóa đơn khi bán nhiều mức thuế suất không?

Không bắt buộc. Trên cùng 1 hóa đơn có được ghi hai mặt hàng không cùng thuế suất theo đúng quy định pháp luật. Tuy nhiên, để dễ quản lý, kê khai và tránh nhầm lẫn, doanh nghiệp nên cân nhắc việc tách hóa đơn theo từng nhóm thuế suất.

7.2. Nếu hóa đơn đã phát hành mà ghi sai thuế suất thì xử lý thế nào?

Trong trường hợp đã lập hóa đơn nhưng ghi sai, dù là trên cùng 1 hóa đơn có được ghi hai mặt hàng không cùng thuế suất hay chỉ một loại, doanh nghiệp bắt buộc phải lập biên bản hủy hóa đơn và sau đó xuất hóa đơn điều chỉnh theo Điều 19, Nghị định 123/2020/NĐ-CP.

7.3. Trường hợp bán hàng hóa vừa chịu thuế GTGT, vừa không chịu thuế thì sao?

Theo quy định, trên cùng 1 hóa đơn có được ghi hai mặt hàng không cùng thuế suất, kể cả hàng hóa chịu thuế và không chịu thuế. Kế toán cần thể hiện rõ ràng từng dòng, ghi riêng mục “không chịu thuế” và không tính tiền thuế GTGT cho phần đó để đảm bảo chính xác.

8. Kết luận

Trên cùng 1 hóa đơn có được ghi hai mặt hàng không cùng thuế suất? ✅ Câu trả lời là có, miễn là kế toán thể hiện rõ ràng từng dòng hàng, áp đúng mức thuế suất và tính toán chính xác tổng số tiền hàng – tiền thuế. Tuy nhiên, để thuận tiện cho việc kê khai và quyết toán, nhiều doanh nghiệp vẫn lựa chọn tách hóa đơn theo từng nhóm thuế suất nhằm giảm rủi ro và tránh nhầm lẫn.

Việc lập hóa đơn chuẩn xác không chỉ là yêu cầu pháp lý, mà còn là yếu tố quan trọng giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, nâng cao uy tín với khách hàng và đảm bảo an toàn khi cơ quan thuế kiểm tra. Do đó, kế toán viên cần thường xuyên cập nhật quy định mới nhất để áp dụng đúng trong thực tế.

Bài viết cùng chủ đề